^{#smrgKİTABEVİ} Tahsilin İlerletilmesi - 2023

Francis Bacon, Yeni Çağ'ı Orta Çağ'dan ayıran gelişmeler zincirinin önemli bir halkası olan Bilimsel Devrimin önde gelen bir ismidir. 1605'te yayımlanan The Advancement of Learning (Tahsilin İlerletilmesi) Bacon'ın ilk felsefi eseri olmasının yanı sıra, İngilizce yazılmış tek felsefi eseridir. Birinci Kitap, Bacon'ın kendi ifadesiyle ikinci kitap için bir “uşak” ya da “hizmetçi” konumundadır. Burada Bacon tahsile yönelik eleştirilere karşı onun değerini savunur. İkinci Kitapta ise doğa ve beşerî bilimlerin yanı sıra ilahiyatı tasnif eder, bu konularda şimdiye kadar yapılmış çalışmaların eksikliklerini sıralar ve tahsilin ve bilimin nasıl geliştirilebileceklerine dair öneriler sunar.

Eserin başlıca önemi Bacon'ın tasnif ve özellikle de geleceğe dönük eleştirileri ve önerilerinden kaynaklanır. Bacon'ın kendisinden önceki geleneğin aksine teorik ve pratik bilgiyi eşit derecede önemsemesi modern çağın kaydettiği bilimsel gelişme açısından önemlidir. Bilimlerin ilerletilmesi açsısından önerilen reformlardan biri de bilimsel alt yapının (kütüphaneler, üniversiteler, araştırma merkezleri gibi bilime hizmet eden kurumlar) geliştirilmesi, bir diğeri ise bilimle uğraşan kadrolara başka mesleklere yönelmelerini gerektirmeyecek ölçüde maddi imkânların sağlanmasıdır. Ancak Bacon'ın önerilerinin kendi ömrü boyunca karşılıksız kaldığı anlaşılmaktadır. Yine de onun ardından, 1660'da doğa bilimlerini geliştirmeye yönelik kurulan The Royal Society bir nevi onun çocuğu sayılabilir.