^#smrgSAHAF Tercüme - i Kenzü'l - İştiha: 15. Yüzyıldan Bir Mutfak Sözlüğü -

Ahmed Cavid'in Tercüme-i Kenzü'l-İştiha adlı kitabı, İranlı şair Mevlânâ Ebû İshak Hallâc-ı Şirâzî'rıin (ö. 1423 veya 1427) Kenzü'l-İşühâ (İştah Hazinesi) adlı şiirindeki yemeklerle ilgili tâbirlerden oluşan bir sözlüktür. Bu eserinin bizim için asıl önemi, eski İran mutfağı ile Türk mutfağı arasındaki bağlantıları göstermesinden çok kendi zamanına ait gözlemleridir. Cavid bize, 18. yüzyılda İstanbul'un yemekleri, satıcıları ve gıda maddelerinin fiyatları gibi çeşitli konularda bilgiler veriyor ve yemekle ilgili çeşidi gelenekleri anlatıyor; çocukların dişleri çıkınca yapılan diş buğdayı (danek), çörek otunun nazar olarak çocuklara takılması (buğnec) ve dostların arası açılınca barıştırmak için verilen yemek (âştî huvare) bunlar arasında. Ahmed Cavid sözlüğünde, başta bitkiler olmak üzere birçok yiyeceğin tıbbî faydalarını anlatıyor. Örneğin devedikeni basura (uştur har), karnıyarık humma ateşine (bergosî), karnıyarık peltesi öksürüğe (buşuliyon), kimyonlu yahninin istiskâ-yı zıkkîye hastalığına iyi geldiklerini, kuşdilinin (bincuşk) kadınlarda şehveti artırdığını söylüyor. (Arka kapaktan)