^{#smrgKİTABEVİ} Tevhidin Sırları -

Onbirinci yüzyılın önemli mutasavvıflardan Ebu Said Ebu'l-Hayr'ın yaşamını ve düşüncelerini aktaran bu menakıbname, tasavvuf tarihinin klasiklerinden birisidir. İrfana, marifete ve hikmete eğilimi daha çocuk yaşlarda ortaya çıkan bu ünlü sûfi, ilerki yıllarda zamanının büyük pirlerinin etkisiyle zahir ilimlerden uzaklaşıp tekke yaşamına yönelmiştir. Tus'ta, Mihene'de ve Nişabur'da düzenlediği sohbetlerinin çekimine kapılan çok sayıda insan çevresinde kenetlenmiştir.

Sohbetleri, sema meclisleri, fikirleri sofu şeyhler tarafından pek sıcak karşılanmasa da, Ebu Said düşüncelerinden ve tekkedeki uygulamalardan vazgeçmemiştir. Sema ve raksa devam etmiş, kürsüden şiirler ve rubailer okumayı sürdürmüştür. Ünü Horasan'ın her yerine ve İran'a yayılan bu coşkulu sûfiyi sevenleri ölümünden sonra da yalnız bırakmamış, türbesi, gönülleri tasavvuf sevgisiyle dolu ziyaretçilerin akınına uğramıştır.

"Heme ost," "Her şey O'dur" sözünü tasavvuf tarihinde ilk kez kullanan Ebu Said'e göre, âlemde gördüğümüz her şey Tanrı'nın çeşitli görüntü ve yansımalarından başka bir şey değildir. (Arka kapaktan)