^#smrgSAHAF Toplumsal Yapı ve İnanç Bağlamında Dersim Aleviliği -

Toplumsal Yapı ve İnanç Bağlamında Dersim Aleviliği isimli kitabımız, Alevilik ile ilgili araştırmalar içerisinde önemli bir yere sahip olma özelliği taşıyor. Yazar önsöze; "Bu kitabın isminden hareketle okuyucu, Dersim'de diğer Alevi bölgelerinden tamamen farklı bir Alevilik mi var? Diye düşünecektir. Tamamen farklı olmasa da önemli farklılıkları olan bir Alevilikten söz ediyoruz." Cümleleri ile başlamış. Yazar kitabında Anadolu Aleviliği içerisinde farklı bölgelerin Alevilik inancını farklılıklarla yaşadığını Aleviliğin homojen bir inanç olmadığını özellikle Dersim Alevileri üzerinden anlatmış.

Toplumsal Yapı ve İnanç Bağlamında Dersim Aleviliği isimli kitap Aleviliğin Türk dini olduğu iddiasını eleştirdiği gibi Aleviliği tamamen mana ve batın dünyasına ait gizemli bir boyut olarak ele alanları da eleştirilmektedir. Yazar Alevi inancının maddi yaşamın bir yansıması olduğu fikrinden hareketle gizem-sır kavramları ile Aleviliğin açıklanamayacağı görüşünü dile getirerek Aleviliğin maddi temellerini açıklamaktadır.

Kitabın birinci bölümünde Dersim'deki "Alevi Zaza - Kırmanc" yaşam geleneğiyle ilgili bir değerlendirme var. Bu bölümde, toplumsal yaşamın analizi konusunda bazı tespitler yapılmış. Pirlik, rayberlik, mürşitlik, aşiret bağı, kirvelik, musahiplik gibi kurumsal yapılanmaların Dersim gelenekleri içindeki yeri irdelenmiş.

İkinci bölümde yakın tarih ve inançtaki değişim süreci, sol hareketlerin Dersim'e girişi, Kürt hareketinin bölgeye etkisi gibi konular ele alınmaktadır.

Üçüncü bölümde Türklük, Kürtlük, Zazalık, Kırmanç kavramları üzerine değerlendirme yapılmış.

Ekler bölümünde Dersim Alevi inancında Tarıq kültü, Taba (tabu) inanışı, Kesim Vergisi, Ahmet Yesevi Efsanesi gibi konular işlenmiş. Kadınlarda Yüz Kapatma Geleneği, Ver Lewaynê-Cı Antenê, Qurç-Nisangê bölümleri Alevilik ile ilgili kitaplar arasında ilk defa ele alınmış kavramlardır. Yazar, Alevilerin referansı olan Buyruk Üzerine tartışmış ve Alevi Terminolojisinde Kullanılan Terimleri açıklamış, Kitabın son kısmını Yedi Ulu Ozan üzerine yeni dosyalar oluşturmuş.