^{#smrgKİTABEVİ} Türk Kültür Varlıkları Envanteri Adana - 01 -

TÜSOKTAR kapsamında hazırlanan eserlerden biri de Türk Kültür Varlıkları Envanteri Adana 01 adlı eserdir. Adana'nın coğrafî konumu, iklimi, jeolojik yapısı, siyasî tarihçesi hakkında bilgi verilen girişten sonra Adana'nın mimarî varlığı iki ana bölümde ele alınıyor. İlk bölümde Ulu Cami manzumesi, Yağ Camii manzumesi gibi şehir merkezinde ve ilçelerde bulunan ve günümüzde ayakta olan eserler işleniyor. İkinci bölümde ise günümüze ulaşmayan veya yapısı tamamen değişen eserler konu ediliyor. Bu bölüm de yine Adana merkezde ve ilçelerde bulunanlar olmak üzere iki kısma ayrılıyor. Adana merkezde bulunup da bugüne ulaşmayan veya değişerek ulaşan eserler cami ve mescitler, medrese, mektep ve muallimhaneler, tekkeler ve zaviyeler, türbeler, çeşmeler, imaretler, hanlar ve kaleler olarak gruplandırılıyor. Böylece Adana'nın kültür varlıkları envanteri geniş bir biçimde ortaya konulmuş oluyor.

İçindekiler: SUNUŞ ÖNSÖZ

GİRİŞ 1- Adana'nın Coğrafi Konumu 2- İklim ve Bitki Örtüsü 3- Jeolojik Yapısı ve Deprem Durumu 4- Siyasi Tarihçesi 5- Adana'daki Türk Mimarisi Hakkında Kaynaklar.

I. BÖLÜM

GÜNÜMÜZDE AYAKTA OLAN ESERLER ADANA MERKEZ İLÇEDEKİ ESERLER A) KÜLLİYELER VE MANZUMELER Ulu Cami Manzumesi Ulu Cami Ulu Cami Türbesi Ulu Cami Sıbyan Mektebi Ulu Cami Çeşmesi Ulu Cami Sebili Küçük Mescit Ulu Cami Medresesi Haremlik (Ramazanoğullan Konağı) Selâmlık Çarşı Hamamı Gön Hanı Arasta Büyük Çarşı Yağ Camii Manzumesi Yağ Camii Yağ Camii Medresesi

CAMİLER VE MESCİTLER

Akça Mescit Alemdar Mescidi Ali Dede Mescidi Hasan Ağa Camii Hasırpazan Mescidi Kemeraltı Camii Mestan Camii Mestanzade Hacı Mahmut Ağa Mescidi Şefika Hatun Camii Şeyhoğlu Canın Şeyh Zülfo Mescidi Yeni Cami Yeşil Mescit

C) MEKTEPLER VE MEDRESELER

Askerî Rüşdiye (Kız Lisesi)

D) TÜRBELER VE MEZARLAR

Ramazanoğlu Türbesi

E) ANITLAR

Ziya Paşa'nın Mezarı.

F) HAMAMLAR, ÇEŞMELER VE KÖPRÜLER

Irmak Hamamı Mestan Hamamı Yeni Hamam Bahri Paşa Çeşmesi Taşköprü

G) EVLER VE KONAKLAR Atatürk Evi Hükümet Konağı Tepebağdaki Ramazanoğlu Evi

H) DİĞER SİVİL YAPILAR

Saat Kulesi Gar Binası -

ADANA İLÇELERİNDEKİ ESERLER

CEYHAN

Kurtkulağı Manzumesi Kurtkulağı Köyü Camii Kurtkulağı Köyü Kervansarayı Kurtkulağı Köyü Namazgahı Misis Köyü Mescidi - Misis Köyü Havraniye Hanı Misis Köprüsü

KARAİSALI

Kızıldağ Ramazanoğlu Yaylası Külliyesi.. Kızıl dağ Ramazanoğlu Yaylası Camii Kızıldağ Ramazanoğlu Yaylası Medresesi Büyük Çakıt Hanı Küçük Çakıt Hanı

KARATAŞ

Kızıltahta Köyü Akdeğirmen

KOZAN

Hoşkadem Camii Kozan Arastası Kozan Şehir Hanı Kozan Kalesi Suluhan Yaverin Konağı

POZANTI

Akköprü

İbrahim Paşa Tabyası

YUMURTALIK

Piri Paşa Hamamı Süleymaniye Kulesi

II. BÖLÜM

GÜNÜMÜZE ULAŞAMAYAN VEYA TAMAMEN DEĞİŞEN ESERLER ADANA MERKEZ

A) CAMİLER VE MESCİTLER

Abdülvahhab Mescidi Abdürrezzak Mescidi Ahmet Bey Mescidi Ali Beşe Camii Ali Efendi Mescidi Arıkzâde Hacı Ali Efendi Camii Arpacızâde Mescidi Ayşe Hatun Mescidi Balcıoğlu Mescidi Battal Ağa Mescidi Baytar Mahmud Mescidi Bay temür Mescidi Boşnak Salih Efendi Mescidi Burnukara Osman Mescidi Cafer Paşa Camii Cemile Hatun Mescidi Cuma Fakih Mescidi ve Medresesi Çınarlı Mescidi Çukur Mescit Debbağlar Mescidi Durmuş Fakih Mescidi Emirler Mescidi Ermişzâde Mescidi Fevzi Ağa Mescidi Feyzullah Efendi Mescidi Hacı Fakihoğlu Mescidi Hacı Hamit Mescidi Hacı Hamza Mescidi Hacı Hasan Mescidi Hacı Hızır Mescidi Hacı Hüseyin Mescidi Hacı Isaoğlıı Mescidi Hacı Mehmet Ağa Mescidi Hacı Mustafa Mescidi Helhel Mescidi Hıvanlazade Camii Hindî Sevh Mescidi (Carmı) Ilyas Ağa Mescidi İsa Hacıoğlu Mescidi Kadı Mescidi Kantar Mescidi Kara Abdullah Mescidi Karacaoğlu Mescidi Kara Osman Çavuş Mescidi Kara Sofu (Soku) Mescidi Kasarcılu Mescidi Kayalıbağ Mescidi Kubad Paşa Mescidi Mehmet Bese ve Habibe Hatun Mescidi Memiş Paşa Camii Musabalıoğlu Mescidi Nailbendoğlu Mescidi Namazgah Sofası Osman Ağa Mescidi Pamuk Kapanı Hanı Mescidi Paşazade Ahmet Bey Câmii Ramazan Ağa Mescidi Saçlı Ahmet (Saçlı Hamit) Mescidi Sâdât Mescidi Sarı Yakup Mescidi Seyyid Mustafa Mescidi Selim Bey Mescidi Seyyid Ömer Efendi Camii Siyavuşzâde Hacı Ahmet Ağa Camii Softa Mahmut Mescidi Şerife Hatun Mescidi Şeyh Ahmet Baba Mescidi Şeyhzade Fazlullah Efendi Mescidi Şeyh Muslihiddin Mescidi Tahtalı Camii Tepebağ Mescidi Tepebaşı Mescidi Teslim Hatun Camii Vaizzâde Hacı Ali Mescidi Yanbu Mescidi

MEDRESELER, MEKTEPLER, MUALLİMHANELER

Alemdar Medresesi

Arıkzâde Hacı Ali Efendi Medresesi Darüttalim Emir Yakup Medresesi Es-Seyyid Hasan Ağa Medresesi Ferit Oğlu Abdullah Medresesi Hacı Abdurrahman Medresesi Hacı Hasan Ağa Medresesi Hacı Hüseyin Medresesi Hacı Mehmet Efendi Medresesi Hacı Murtaza Medresesi Hacı Yunus Ağa Medresesi Hurmalı Medresesi Kemeralü Camii Medresesi Kerimzâde Mehmet Arif Ağa Medresesi Kürt Bayramoğlu Medresesi Mehmet Bey Medresesi Musabalıoğlu Medresesi Okçuoğlu Medresesi - Rüşdiye Mektebi Sevvid Hamza Muallimhanesi Siyavuşoğlu Ahmet Ağa Medresesi Şeyh İbrahim Buk'ası Şeyhoğlu Medresesi ve Kütüphanesi Şeyh Osman Efendi Medresesi Şeyh Fazlullah Medresesi Teslim Hatun Medresesi Yeşil Mescit Medresesi Yusuf Çelebi Medresesi

C) TEKKELER VE ZAVİYELER

Abdülhamid Efendi Rufai Tekkesi Cafer Baba Asitânesı Hacı Ali Hindiler Tekkesi Ömerli Zaviyesi Sinan Paşa Tekkesi Şeyh Ahmet Baba Tekkesi Şeyh Muslihittin Çilehanesi Şeyh Şücaeddinin Yaptırdığı Hücreler Şeyh Zülfo Rufai Dergâhı Yaran Dede Zaviyesi

D) TÜRBELER

Selim Bey Türbesi Yaran Dede Zaviyesi Bakçacı Sâni Türbesi

E) ÇEŞMELER

Çeşme Pirî Paşa Çeşmesi Şeyh Ebu Bekir Çeşmesi Yeni Hamam Çeşmesi

F) İMARETLER

Piri Paşa Imâreti

G) HANLAR

Attar Hanı Dakik Hanı Gül Paşa Hanı Hınta Hanı İbni Kantar Hanı İncir ve Uzum Hanı Kozan Hanı Pirinç ve Pekmez Hanı Sabun Hanı Selim Bev Hanı Suhte Mahmut Paşa Hanı Şehabeddin Hanı H) KALELER

Adana Kalesi

ADANA İLÇELERİNDEKİ ESERLER

CEYHAN

Abdülkadir Çelebi Canın Abdülkadir Ağa Medresesi KARAİSALI

Şeyh Bedreddin Zaviyesi Şeyh Mehmet Zaviyesi Kızıldağ Yaylası Hamamı Kızıldağ Yaylası Imareti Menzil Ham KARATAŞ

Merkez Camı Mütesellim Hasan Paşazade Hacı Ali Bey Mescidi

KOZAN

Erik Ağacı Zaviyesi Hacı Pınarı Medresesi Kanuni Sultan Süleyman Medresesi

MİSİS

Abdülcebbarzade Türbesi Bektaşi Tekkesi Cebel-i Nur Zaviyesi Timurtaş Zaviyesi Hamam

YUMURTALIK

Hanefıye Mescidi Narhk Camii Hacı Kara Medresesi Kara Şeyh Mescidi Kilisecik Köyü Mescidi Kurdviranı Köyü Mescidi

YÜREĞİR

Kanhcı Köyü Şeyh Abdülcebbar Mescidi

BİBLİYOGRAFYA

DİZİN