^{#smrgKİTABEVİ} XIV - XV. Yüzyıl Tarihi Türk Yazı Dillerinde Lehçe Karışmaları - 2022

Bu çalışmada XIV-XV. yüzyıllarda Harezm ve Memluk sahalarında gelişen temas lehçesinin dilsel sonuçları, temas lehçe bilim kuramsal çerçevesi içerisinde incelenmiştir. Yapılan derlemden elde edilen verilere göre iki temas sahası da farklı dilsel özellikler gösterir. Harezm temas lehçesinde, lehçelere ait dilsel formlar değişkeli kullanılırken Memluk temas lehçesinde değişkeler ile birlikte ara lehçelerde görülen ve temas durumundaki lehçelerde bulunmayan ara formlar ortaya çıkar. Temas lehçesi ile yazılan eserler bugüne kadar farklı sahalara ait metinler olarak değerlendirilmiş ve ortaya çıkış sebepleri ile ilgili farklı görüşler öne sürülmüştür.

Bu çalışmada öne sürülen görüşler tartışılmış ve temas lehçe bilim kuramları çerçevesinde yeni bir art zamanlı lehçe temas modeli ortaya konmuştur. Çalışmamızda, Türkolojide "karışık dillilik-lehçelilik" konusunda genel kabul görecek bir teorik zemin oluşturmak, "Karışık lehçelilik" terimini bilimsel bir zemine oturtmak ve bu lehçe ile yazılmış eserlerin incelenme standartlarını belirlemek, "Karışık lehçeli" eserlerin incelenmesini klasik bakış açılarının dışında gramatikal, dilbilimsel ve sosyolojik boyutlarıyla da ele alma zorunluluğunu göstermek, XIV-XV. yüzyıl tarihî Türk yazı dillerinin tasnifinde yeni bir bakış açısıyla bir terim birliği oluşturmak gibi hususlar üzerinde durulmuştur.