#smrgKİTABEVİ Yazıcızade Kardeşler Muhammed Efendi - Ahmed-i Bican : İlmi Tasavvufi Görüşleri - Eserleri - Osmanlıya Tesirleri - 2022
“Karındaşım var idi adı Bîcân
Bana tergîb ederdi derdi ey cân
Bilirsin yok vefâsı rûzigârın
Ko senden sonra pes bir yâdigârın
(…)
Dedim Bîcân'a imdi ben dahi gel
Çü düzdüm bu kitâbı sen dahi gel
Bunu Türkî diline dönder imdi
Yayılsın İl'e şehre gönder imdi.
Yazıcızâde Muhammed Efendi (ö. 855/1451) ve kardeşi Ahmed-i Bîcân (ö. 870/1466'dan sonra), Osmanlı tasavvuf târihinin temsîl gücü yüksek iki ismidir. Yazıcızâde Kardeşlerin eserleri, yüzyıllarca Osmanlı coğrafyasında ve bu coğrafyanın dışında okunmuş, üzerlerine şerhler yazılmış hatta Türkçenin haricindeki dillere de tercüme edilmiştir. Aynı zamanda Hacı Bayrâm-ı Velî'nin de derviş ve halîfeleri olan Yazıcızâde Kardeşlerin eserleri arasında, özellikle Muhammed Efendi'nin manzûm Muhammediyye, Ahmed-i Bîcân'ın ise mensûr Envâru'l-âşıkîn adlı eserleri; Osmanlı ulemâsı, sûfî çevreler ve halk tarafından en çok okunan, okutturulan kitaplar arasında addedilmektedir. Denilebilir ki Yazıcızâde Kardeşler, eserlerinin merkezine aldıkları Hz. Peygamber (s.a.v) sevgisinin, sözlü ve yazılı Osmanlı kültür ekolojisi içinde yayılmasında çok önemli katkıda bulunmuşlardır. Bu kitapta; Yazıcızâde Kardeşler'in hayatları, eserleri, tasavvufî görüşleri ve Osmanlı'ya tesirleri incelenmektedir. Bu çalışma esnasında Yazıcızâde Kardeşlerin daha önce gün yüzüne çıkmamış bazı eserleri de tahlil edilmiştir. Aynı zamanda birer İbn Arabî şârihi olan Yazıcızâde Kardeşlerin eser ve fikirlerinin bu denli tesirli olmasının tasavvufî, edebî, siyâsî ve sosyolojik sebepleri de bu kitabın başlıca soruları arasındadır.
YAZAR Mehmet Bilal Yamak Kadıköy doğumlu. Sırası ile lisans öncesi eğitimi: Üsküdar Sultantepe İlkokulu, Özel Üsküdar Fazilet Ortaokulu ve Lisesi, Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Yabancı Diller Eğitimi Bölümü İngilizce Öğretmenliği. Sırası ile lisans üstü eğitimi: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Temel İslam Bilimleri Bölümü'nde Abdülkâdir-i Geylânî'nin el-Gunye Li Tâlibî Tarîki'l-Hakk Adlı Eserinde Tasavvufî Unsurlar başlıklı tez ile yüksek lisans. Aynı Enstitüde Yazıcızâde Kardeşlerin Tasavvufî Görüşleri ve Osmanlı'ya Tesirleri başlıklı tez ile doktora. Halihazırda Kırklareli Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Temel İslam Bilimleri Bölümü Tasavvuf Anabilim Dalı'nda Öğretim Üyesi.
“Karındaşım var idi adı Bîcân
Bana tergîb ederdi derdi ey cân
Bilirsin yok vefâsı rûzigârın
Ko senden sonra pes bir yâdigârın
(…)
Dedim Bîcân'a imdi ben dahi gel
Çü düzdüm bu kitâbı sen dahi gel
Bunu Türkî diline dönder imdi
Yayılsın İl'e şehre gönder imdi.
Yazıcızâde Muhammed Efendi (ö. 855/1451) ve kardeşi Ahmed-i Bîcân (ö. 870/1466'dan sonra), Osmanlı tasavvuf târihinin temsîl gücü yüksek iki ismidir. Yazıcızâde Kardeşlerin eserleri, yüzyıllarca Osmanlı coğrafyasında ve bu coğrafyanın dışında okunmuş, üzerlerine şerhler yazılmış hatta Türkçenin haricindeki dillere de tercüme edilmiştir. Aynı zamanda Hacı Bayrâm-ı Velî'nin de derviş ve halîfeleri olan Yazıcızâde Kardeşlerin eserleri arasında, özellikle Muhammed Efendi'nin manzûm Muhammediyye, Ahmed-i Bîcân'ın ise mensûr Envâru'l-âşıkîn adlı eserleri; Osmanlı ulemâsı, sûfî çevreler ve halk tarafından en çok okunan, okutturulan kitaplar arasında addedilmektedir. Denilebilir ki Yazıcızâde Kardeşler, eserlerinin merkezine aldıkları Hz. Peygamber (s.a.v) sevgisinin, sözlü ve yazılı Osmanlı kültür ekolojisi içinde yayılmasında çok önemli katkıda bulunmuşlardır. Bu kitapta; Yazıcızâde Kardeşler'in hayatları, eserleri, tasavvufî görüşleri ve Osmanlı'ya tesirleri incelenmektedir. Bu çalışma esnasında Yazıcızâde Kardeşlerin daha önce gün yüzüne çıkmamış bazı eserleri de tahlil edilmiştir. Aynı zamanda birer İbn Arabî şârihi olan Yazıcızâde Kardeşlerin eser ve fikirlerinin bu denli tesirli olmasının tasavvufî, edebî, siyâsî ve sosyolojik sebepleri de bu kitabın başlıca soruları arasındadır.
YAZAR Mehmet Bilal Yamak Kadıköy doğumlu. Sırası ile lisans öncesi eğitimi: Üsküdar Sultantepe İlkokulu, Özel Üsküdar Fazilet Ortaokulu ve Lisesi, Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Yabancı Diller Eğitimi Bölümü İngilizce Öğretmenliği. Sırası ile lisans üstü eğitimi: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Temel İslam Bilimleri Bölümü'nde Abdülkâdir-i Geylânî'nin el-Gunye Li Tâlibî Tarîki'l-Hakk Adlı Eserinde Tasavvufî Unsurlar başlıklı tez ile yüksek lisans. Aynı Enstitüde Yazıcızâde Kardeşlerin Tasavvufî Görüşleri ve Osmanlı'ya Tesirleri başlıklı tez ile doktora. Halihazırda Kırklareli Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Temel İslam Bilimleri Bölümü Tasavvuf Anabilim Dalı'nda Öğretim Üyesi.
