#smrgKİTABEVİ Zihinsel Gelişim Süreçleri -
Eserde dil ve düşünce iki farklı ve bağımsız süreç olarak ele alınmakta. Yazar konuşmayı ve düşünceyi ayrı fakat birbiriyle son derece ilgili mekanizmalar olarak tanımlıyor. Bu iki bağımsız süreci bir arada, belli bir ilgi dâhilinde irdeliyor. Böylece konuşma ve düşünme eylemlerimizi bütün boyutlarıyla gözler önüne seriyor.
İnsan zihni henüz her yönüyle anlaşılamamış muazzam bir yapıya sahip. Üzerine yapılan tüm çalışmalar bu yapının içeriğini keşfe yönelik. Zihinsel Gelişim Süreçleri, çocukların zihinsel gelişimleri üzerinde gerçekleştirilmiş deneysel çalışmaları içeren bir kitap. Çocuklarda zihin, yetişkinlere oranla kemikleşmemiştir. Çocukta gözlenen tüm fiziksel ve ruhsal ilerleme, gerileme ya da duraksamalar onların zihinsel gelişmelerini de etkiler.
Eserin bilimsel çatısını, 20. yüzyılın ilk yıllarında önde gelen bir Alman psikoloğu olan Karl Stumpf'ın çalışmaları oluşturmaktadır. Karl Stumpf, çocukların gelişim süreçlerini botanik biliminin verileriyle karşılaştırmış, çocuklardaki karakter oluşumunun botanik bir organizmanın olgunlaşmasıyla ilişkili olduğu sonucuna varmıştır. Bununla birlikte kendi başına olgunlaşma, insan davranışının en karmaşık ve benzersiz biçimlerinin geliştirilmesinde ikincil bir faktördür. Çocukların zihinsel gelişim aşamalarında daha karmaşık bir bütünsellik bulunmaktadır, dış kuvvetlerin ve eğitimin payı çocuğun yetiştirilmesinde son derece önem arz eder. Zihinsel Gelişim Süreçleri işte bu mesele üzerine yoğunlaşan bir eser olma özelliği gösterir. Özellikle çocukların erken eğitiminin yani anaokulunda ve aile içinde gerçekleşen eğitimin üzerinde durur.
Modern psikoloji, çocukların gelişimini anlamada yeni bir genel yaklaşımın temeli olarak zoolojik modelleri de benimseyerek önemli bir bilimsel gelişim kaydetmiş, böylelikle eleştirilere de gereken cevabı vermiştir. Neredeyse tamamen zoolojik verilerden yararlanan gözlemler ve hayvanlar üzerine yapılan deneylerde çocuklarla ilgili sorulara cevap aranmıştır. Bu türden teorilerin ilerleyen safhalarında da bilimsel paradokslar ortaya çıkmıştır. Çocuk zihni kendine özgü yapısı ile bambaşka nitelikler taşımaktadır, ona yönelik eğitim faaliyetlerinin sınıflandırılması ve yönlendirilmesi Zihinsel Gelişim Süreçlerinin başlıca konusunu oluşturur.
Çocuklardaki gelişim süreçlerine dayanan bir psikoloji kavramı, çocuk gelişimi üzerine çalışan araştırmacıların çoğu tarafından yanlış anlaşılmaktadır. Onlar için, gelişim süreçlerine dair incelemelerde bulunmak, tanım gereği geçmiş bir olayı incelemek anlamına gelir. Bu nedenle basit bir şekilde, süreçsel çalışma ile hâlihazırdaki davranış biçimlerinin incelenmesi arasında aşılmaz bir engel olduğunu tasavvur ederler. Oysa Zihinsel Gelişim Süreçleri, çocuklardaki gelişim sürecini bir bütün halinde ele alan incelemelerden faydalanır.
Bu eserde gerçekleştirilen işin amacı, değişimin kendisi üzerinde çalışmak ve diyalektik yöntemin temel talebini karşılamaktır. Belirli bir olgunun gelişim sürecini, tüm evrelerinde ve değişim aşamalarında, başlangıcından sonuna dek süregelen değişim sürecini kapsayacak şekilde incelemektir. Aynı zamanda sürecin doğasını, özünü, bedensel kaynaklarını bulmak hedefine de yönelir.
Çocuklarda dil kapasitesi, işaret ve sözcüklerin kullanımı, çizme etkinlikleri, problem çözme kabiliyeti gibi birçok eğitim öğesi bir araya gelerek zihin gelişimine katkıda bulunur. Zihinsel Gelişim Süreçleri, modern deneysel psikolojinin verileri ışığında hazırlanan deneyleri kendisine rehber almıştır. Bu deneyler çocuk gelişimi ve doğa arasındaki ilişkiyi derinlemesine irdelemektedir. Eserin temel amacı, daha yüksek davranış biçimlerinin bir analizini sağlamaktır.
Çocuk eğitiminde herhangi bir psikolojik süreç, statik değil, değişiklik gösteren bir süreçtir. Söz konusu gelişme sadece birkaç saniyelik tepkimelerle sınırlı olabilir. Aynı zamanda (karmaşık zihinsel süreçlerde olduğu gibi) birçok gün ve hatta haftalarca sürebilir. Belirli koşullar altında bu gelişmeyi izlemek mümkündür. Zihinsel Gelişim Süreçleri konuya yönelik gözlem ve deneylere dayanmaktadır. Kitabın yöntemi, psikolojik gelişim süreci üzerine doğal olanın yanı sıra yapay müdahalelerle de ilgilendiği için “deneysel gelişim” olarak nitelendirilebilir.
Eserde dil ve düşünce iki farklı ve bağımsız süreç olarak ele alınmakta. Yazar konuşmayı ve düşünceyi ayrı fakat birbiriyle son derece ilgili mekanizmalar olarak tanımlıyor. Bu iki bağımsız süreci bir arada, belli bir ilgi dâhilinde irdeliyor. Böylece konuşma ve düşünme eylemlerimizi bütün boyutlarıyla gözler önüne seriyor.
İnsan zihni henüz her yönüyle anlaşılamamış muazzam bir yapıya sahip. Üzerine yapılan tüm çalışmalar bu yapının içeriğini keşfe yönelik. Zihinsel Gelişim Süreçleri, çocukların zihinsel gelişimleri üzerinde gerçekleştirilmiş deneysel çalışmaları içeren bir kitap. Çocuklarda zihin, yetişkinlere oranla kemikleşmemiştir. Çocukta gözlenen tüm fiziksel ve ruhsal ilerleme, gerileme ya da duraksamalar onların zihinsel gelişmelerini de etkiler.
Eserin bilimsel çatısını, 20. yüzyılın ilk yıllarında önde gelen bir Alman psikoloğu olan Karl Stumpf'ın çalışmaları oluşturmaktadır. Karl Stumpf, çocukların gelişim süreçlerini botanik biliminin verileriyle karşılaştırmış, çocuklardaki karakter oluşumunun botanik bir organizmanın olgunlaşmasıyla ilişkili olduğu sonucuna varmıştır. Bununla birlikte kendi başına olgunlaşma, insan davranışının en karmaşık ve benzersiz biçimlerinin geliştirilmesinde ikincil bir faktördür. Çocukların zihinsel gelişim aşamalarında daha karmaşık bir bütünsellik bulunmaktadır, dış kuvvetlerin ve eğitimin payı çocuğun yetiştirilmesinde son derece önem arz eder. Zihinsel Gelişim Süreçleri işte bu mesele üzerine yoğunlaşan bir eser olma özelliği gösterir. Özellikle çocukların erken eğitiminin yani anaokulunda ve aile içinde gerçekleşen eğitimin üzerinde durur.
Modern psikoloji, çocukların gelişimini anlamada yeni bir genel yaklaşımın temeli olarak zoolojik modelleri de benimseyerek önemli bir bilimsel gelişim kaydetmiş, böylelikle eleştirilere de gereken cevabı vermiştir. Neredeyse tamamen zoolojik verilerden yararlanan gözlemler ve hayvanlar üzerine yapılan deneylerde çocuklarla ilgili sorulara cevap aranmıştır. Bu türden teorilerin ilerleyen safhalarında da bilimsel paradokslar ortaya çıkmıştır. Çocuk zihni kendine özgü yapısı ile bambaşka nitelikler taşımaktadır, ona yönelik eğitim faaliyetlerinin sınıflandırılması ve yönlendirilmesi Zihinsel Gelişim Süreçlerinin başlıca konusunu oluşturur.
Çocuklardaki gelişim süreçlerine dayanan bir psikoloji kavramı, çocuk gelişimi üzerine çalışan araştırmacıların çoğu tarafından yanlış anlaşılmaktadır. Onlar için, gelişim süreçlerine dair incelemelerde bulunmak, tanım gereği geçmiş bir olayı incelemek anlamına gelir. Bu nedenle basit bir şekilde, süreçsel çalışma ile hâlihazırdaki davranış biçimlerinin incelenmesi arasında aşılmaz bir engel olduğunu tasavvur ederler. Oysa Zihinsel Gelişim Süreçleri, çocuklardaki gelişim sürecini bir bütün halinde ele alan incelemelerden faydalanır.
Bu eserde gerçekleştirilen işin amacı, değişimin kendisi üzerinde çalışmak ve diyalektik yöntemin temel talebini karşılamaktır. Belirli bir olgunun gelişim sürecini, tüm evrelerinde ve değişim aşamalarında, başlangıcından sonuna dek süregelen değişim sürecini kapsayacak şekilde incelemektir. Aynı zamanda sürecin doğasını, özünü, bedensel kaynaklarını bulmak hedefine de yönelir.
Çocuklarda dil kapasitesi, işaret ve sözcüklerin kullanımı, çizme etkinlikleri, problem çözme kabiliyeti gibi birçok eğitim öğesi bir araya gelerek zihin gelişimine katkıda bulunur. Zihinsel Gelişim Süreçleri, modern deneysel psikolojinin verileri ışığında hazırlanan deneyleri kendisine rehber almıştır. Bu deneyler çocuk gelişimi ve doğa arasındaki ilişkiyi derinlemesine irdelemektedir. Eserin temel amacı, daha yüksek davranış biçimlerinin bir analizini sağlamaktır.
Çocuk eğitiminde herhangi bir psikolojik süreç, statik değil, değişiklik gösteren bir süreçtir. Söz konusu gelişme sadece birkaç saniyelik tepkimelerle sınırlı olabilir. Aynı zamanda (karmaşık zihinsel süreçlerde olduğu gibi) birçok gün ve hatta haftalarca sürebilir. Belirli koşullar altında bu gelişmeyi izlemek mümkündür. Zihinsel Gelişim Süreçleri konuya yönelik gözlem ve deneylere dayanmaktadır. Kitabın yöntemi, psikolojik gelişim süreci üzerine doğal olanın yanı sıra yapay müdahalelerle de ilgilendiği için “deneysel gelişim” olarak nitelendirilebilir.
